نام تجاری گیاه:

 Canadian Ginseng, American ginseng

 

نام علمی گیاه:

Panax quinquefolius.L

تاریخچه:

جنسینگ یک گیاه کم رشد، سایه دوست و چند ساله، متعلق به خانواده  Araliaceae  است. واژه ی انگلیسی جنسینگ را از اصطلاح  چینی«رِن شِن» گرفته اند. رِن به معنای «شخص» و شِن به معنای «ریشه ی گیاه» است. این نام، اشاره به ریشه ی چنگالی شکل جینسنگ است که به پای انسان شباهت دارد. در کتاب های طب سنتی ریشه ی گیاه جنسینگ را به عربی، “جنسه” و “جنسا”می نامند. نام Panax هم از کلمه ای یونانی به معنای «درمان گر» گرفته شده است. نظارت بر مزارع جنسینگِ چین و کُره در قرن شانزدهم میلادی آغاز شد. در دهه ی آغازین قرن بیستم، چون محصولی که از مزارع طبیعی به دست می آمد جوابگوی تقاضای مردم برای این گیاه نبود، کُره، کشت تجاری آن را آغاز کرد که تا امروز ادامه داشته است. در سال 2010، تجارت جهانی جنسینگ در حدود 80 هزار تن بود که تمام این حجم در چهار کشور تولید می شد: چین، کره ی جنوبی، کانادا و ایالات متحده آمریکا. شکل انسان مانندِ ریشه ی جنسینگ باعث شد گروهی از گیاه شناسان قدیمی اروپا معتقد باشند که ریشه ی این گیاه می تواند بخش های مختلفی از بدن انسان را تقویت کند. سال ها، ریشه ی این گیاه برای درمان ضعف، تصلب شریان ها، اختلالات خونی، خون ریزی، کولیت، سرطان و کاهشِ آثار بیماری های ناشی از افزایش سن به کار می رفت.


خصوصیات محصول

1- تقویت میل جنسی

در سال 1998، اثر جنسینگ آمریکایی بر رفتار مقاربت جنسی در رت نر مطالعه شد و نتایج آن در مجله Physiology & Behavior به چاپ رسید. رت بالغ نژاد Sprague-Dawley، با 10، 50 یا 100 میلی گرم/ کیلوگرم جنسینگ آمریکایی یا یک روغن کنجد حامل به صورت خوراکی به مدت 28 روز تحت نظر قرار گرفتند و پارامترهای رفتار مقاربت جنسی سنجیده شد. رت های نر درمان شده با جنسینگ کاهش معنی داری در تأخیر بروز رفتارهای مقاربتی از خود نشان دادند. در تمامی دوزهای جنسینگ سطوح پرولاکتین پلاسما به طور معنی داری کاهش یافته بود. این نتایج نشان می دهند که جنسینگ آمریکایی به طور معنی داری بروز رفتار مقاربتی را تسهیل می کند. ممکن است اثر جنسینگ آمریکایی در تحریک رفتار مقاربتی در رت نر به دلیل اثر آن در انتقال عصبی دوپامینرژیک باشد.
مطالعات اخیر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده اند که هر دو جنسینگ آسیایی و آمریکایی عملکرد میل جنسی و گرایش جنسی را افزایش می دهند. این اثرات جنسینگ ممکن است به دلیل تغییرات در ترشح هورمون نباشد، بلکه به سبب اثرات مستقیم جنسینگ یا ترکیبات جینسنوزیدی بر سیستم عصبی مرکزی و بافت های گونادال (اندام های تولید مثلیِ تولید کننده سلول جنسی) باشد. همچنین درمان با جنسینگ آمریکایی برسیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد و به طور معنی داری فعالیت کاتکول آمین های هیپوتالاموسِ درگیر در تسهیل رفتار گرایش جنسی و ترشح هورمون را تغییر می دهد.

2- بهبود عملکرد عصبی- شناختی

 در سال 2010، مطالعه ای بر روی اثر جنسینگ آمریکایی بر عملکرد عصبی- شناختی انجام شد و نتایج آن در مجله (Psychopharmacology (Berl به چاپ رسید. جینسنوزیدهای جنسینگ آمریکایی، خواص افزایش دهنده عملکرد شناختی در انسان را نشان داده اند. به این منظور در یک آزمایش تصادفی بین 32 بزرگسال جوان سالم، اثرات 3 غلظت (100، 200، 400 میلی گرم) از جنسینگ آمریکایی استاندارد شده با 10/65 درصد جینسنوزید، بر خلق حاد، عملکرد عصبی شناختی و قند خون ارزیابی شد. به دنبال مصرف جنسینگ، بهبود قابل توجهی در عملکرد حافظه کاری (WM) مشاهده شد. عملکرد حافظۀ فضايی هم با تمامی دوزها بهبود یافت. بر اساس این مطالعه، افزایش قوای “حافظه کاری” به دنبال تجویز جنسینگ آمریکایی به اثبات رسید. این اثرات، متمایز از جنسینگ آسیایی هستند و نشان می دهد که ویژگی های “اثرگذاری بر ذهن و رفتارِ” جنسینگ آمریکایی به طور معنی داری به پروفایل های جینسنوزید بستگی دارد.

3- بهبود سرماخوردگی

 عصاره های غنی از پلی ساکارید جنسینگ، تکثیر سلول های طحال و فعالیت ماکروفاژها در کشت های سلولی را افزایش می دهد، همچنین سبب افزایش تحریک ایمونوگلوبین، IgG(G، عامل مقاومت بدن نسبت به عفونت) در موجود زنده و تولید فاکتور نكروز توموری (TNF، یک میانجیگر برای محافظت بدن در برابر عفونت و بدخیمی) از ماكروفاژها می شود. در آزمایشات انجام شده، ماکروفاژهای تیمار شدة موش با عصاره ی جنسینگ آمریکاییِ حاوی 10 درصد جینسنوزید، بیان نیتروز اکسید ناشی از لیپو پلی ساکاریدها را مهار کرد.

4- افزایش انرژی و مقاومت بدن

 جنسینگ آمریکایی، یک تونیک (نیروزا) کلی و آداپتوژنز (یا سازش زا، که سبب افزایش مقاومت و سرزندگی جسمانی می شود)، برای حفظ مقاوت بدن نسبت به عوامل نامطلوب و هوموستازی است و سبب افزایش عملکرد فیزیکی و جنسی، افزایش نشاط، کاهش استرس و جلوگیری از پیری می شود. این اثرات از طریق اثر بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال و محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گنادال یا به طور کلی از طریق اثرات آنتی اکسیدانی یا جذب اکسیژن و گلوکز سلولیِ افزایش یافته، ایجاد می شوند.

5- تقویت حافظه

یافته ها نشان می دهند که جینسنوزیدِ Rb1، که یک ساپونین در جنسینگ آمریکایی است، اثرات مفیدی بر حافظه و یادگیری دارد و ظاهرا این کار را از طریق اثر بر سیستم کلروژنیک انجام می دهد. در مطالعات هیبریداسیون نشان داده شد که Rb1 ، بیان کولین استیل ترانسفراز و trkA mRNAs در قسمت جلویی مغز، و بیان mRNA ی عاملِ رشد عصب در هیپوکامپ (مرکز ذخیره اطلاعات و حافظه و همچنین ارتباط بین احساسات و حواس ظاهری در مغز) را افزایش می دهد.

6- ضد سرطان

 در سال 2007 مطالعه ای روی فعالیت ضد تکثیری ریشه جنسینگ آمریکایی حرارت دیده و ترکیبات جینسنوزیدی آن انجام شد و نتایج آن در مجله Planta Medica به چاپ رسید. با بخاردهی ریشه در دمای 120 درجه سلسیوس، محتوی جینسنوزید Rg3 که در مطالعات قبلی به عنوان یک ترکیب ضدسرطانی شناخته شده است، به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
بر اساس مطالعه ای در سال 2003، مصرف طولانی مدت جنسینگ باعث کاهش استرس اکسیداتیو وابسته به سن، در رت می شود. جنسینگ می تواند از افزایش تولید اکسیدان و آسیب اکسیداتیو پروتئین مرتبط با سن، در رت ها جلوگیری کند.
در سال 2008، اثرات حفاظت شیمیایی ریشه جنسینگ آمریکاییِ تحت فرآیند حرارتی بر سلول های سرطانی سینه بررسی و نتایج آن در مجله Anticancer Research به چاپ رسید. عصاره جنسینگ آمریکایی ممکن است اثرات ضدتکثیری قطعی بر سلول های سرطان داشته باشد. در این مطالعه، ساختار شیمیایی هر دو جنسینگ آمریکایی تیمار نشده و حرارت دیده شده و فعالیت های ضد تکثیری آن ها بر سلول های سرطان سینه انسان ارزیابی شد. در مقایسه با عصاره تیمار نشده، عصاره تحت فرآیند حرارتی (2 ساعت بخاردهی شده) به طور قابل توجهی فعالیت ضدتکثیری را افزایش و به طور قابل توجهی تعداد سلول های زنده را کاهش داد. در نتیجه ریشه جنسینگ آمریکایی حرارت دیده به طور قابل توجهی فعالیت ضدتکثیری را افزایش می دهد و بر ویژگی های چرخه سلولی اثر می گذارد.

7- ضدپیری

 71 فرد با سن بالای شصت سال به طور تصادفی به گروه های تحت درمان و کنترل تقسیم شدند. به 36 مورد، به عنوان گروه تحت درمان، شربت حاوی ترکیبات جنسینگ آمریکایی داده شد و به 35 فرد، شربت حاوی جنسینگ آمریکایی به عنوان گروه کنترل تجویز شد. نرخ اثرگذاری کل بر علائم مرتبط با پیری در گروه تحت درمان 88/89 درصد و در گروه کنترل 68/57 درصد بود که به طور قابل توجهی با یکدیگر تفاوت داشتند. در گروه تحت درمان، سن فیزیولوژیکی (سن و توان عملکردی اعضاء بدن، نه سن شناسنامه ای فرد) از 751/77 به 743/53 کاهش یافت که نرخ مؤثر آن 68/57 درصد بود.

8- تنظیم قند خون

 جنسینگ، یکی از گیاهانی است که بنابر فرضیه ها در متابولسیم کربوهیدرات و دیابت شیرین نقش دارد. در سال 2000، یک مطالعه‌ی بالینی کوتاه مدت بر روی اثر جنسینگ آمریکایی بر میزان قند خون بعد از غذا در افراد دیابتی و افراد مبتلا به دیابت شیرین نوع 2 انجام شد و نتایج آن در مجله Archives of Internal Medicine به چاپ رسید. به این منظور، 10 فرد غیر دیابتی ( با متوسط سن 34 سال) و 9 فرد با دیابت شیرین نوع 2 (با متوسط سن 62 سال) به طور تصادفی 3 گرم جنسینگ یا کپسول های دارونما، 40 دقيقه قبل يا همراه با 25 گرم گلوکز خوراکی برای آزمون چالش گلوکز (GCT) دریافت کردند. بر اساس نتایج، هنگامی که جنسینگ 40 دقيقه قبل از گلوکز خوراکی دریافت شد، کاهش معنی داری در قند خون مشاهده شد. جنسینگ آمریکایی میزان قند خون بعد از غذا را در هر دو گروه مورد مطالعه کاهش داد. در افراد غیردیابتی، به منظور جلوگیری از کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) ناخواسته، ممکن است این موضوع که جنسینگ آمریکایی همراه با وعده غذایی میل شود، مهم باشد.
مکانیسم اثر ریشه ی جنسینگ آمریکایی در درمان انواع دیابت نامشخص است. مطالعات نشان داده اند که جنسینگ آمریکایی تولید انسولین را افزایش و مرگ سلول های بتا-پانکراس را کاهش می دهد.

9- تنظیم کلسترول خون

 در سال 2012، مطالعه ای روی تأثیر جنسینگ آمریکایی قرمز (ARG) بر موش های دیابتی انجام شد و نتایج آن در مجله Journal of Food Science به چاپ رسید. گروه درمان شده با جنسینگ آمریکایی قرمز به طور قابل توجهی سطوح گلوکز خون نسبتا پایین تری را نسبت به گروه کنترل نشان داد. علاوه بر این، محتویات گلیکوژن و لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL) به طور قابل توجی افزایش یافت در حالیکه سطوح کلسترول پلاسما و غلظت لیپوپروتئین با دانسیته پایین (LDL) به طور قابل توجهی در گروه درمان شده با ARG کاهش یافت.
در سال 2012 مطالعه ای بر روی اثر جنسینگ بر پروفایل لیپید و برخی پارامترهای نشانگر وضعیت میوکاردیال در رت ها دیابتی شده با استرپتوزوتوسین انجام و نتایج آن در مجله The Journal of Basic & Applied Zoology منتشر شد. بر اساس نتایج، استفاده از جنسینگ بهبود قابل ملاحظه ای را در سطوح گلوکز، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C)، انسولین وT3 آزاد (آزمایش سنجش عملکرد تیروئید) نشان داد. همچنین کاهش قابل توجهی در سطوح کلسترول سرم، تری گلیسریدها و LDL دیده شد.

قابل توجه ترین ترکیبات فعال جنسینگ آمریکایی، گروهی از تری ترپنویید ساپونین ها معروف به جینسنوزیدها هستند. عمده ترین جینسنوزید موجود در جنسینگ آمریکایی جینسنوزید Rb1 است. تانن ها،الیگوساکارید ها، مونو ساکارید ها (گلوکز، گالاکتوز، آرابینوز، رامنوز و مانوز)، ترکیبات فنلی، اسیدهای آمینه، روغن های فرار، ویتامین ها و مواد معدنی از ترکیبات دیگر جنسینگ هستند.

  • شکل ریشه جنسینگ در میان گونه ها متفاوت است و برای تشخیص انواع جنسینگ مورد استفاده قرار می گیرد.
  • از چین های اطراف گردنه ریشه جنسینگ می توان به سن گیاه پی برد؛ این موضوع مهم است، چرا که جنسینگ آمریکایی از 6 سال پس از رشد آماده مصرف می شود.

    دوزهای خوراکی که در تحقیقات علمی مورد مطالعه قرار گرفته است:

    بر اساس مونوگراف های کمیسیون E آلمان،  1-2 گرم از پودر خام ریشه خشک شده، روزانه تا 3 ماه می تواند مصرف شود. در بسیاری از آزمایشات بالینی، دوز ریشه خام در محدوده 3-0/5 گرم/ روزانه و دوز عصاره ها معمولا در محدوده 100-400 میلی گرم است.

    جنسینگ آمریکایی باید 2 ساعت مانده به هر وعده غذایی مصرف شود؛ اگر خیلی قبل تر از غذا مصرف شود ممکن است قند خون را به میزان زیاد کاهش دهد.

    عوارض جانبی حاصل از مصرف خوراکی جنسینگ، شامل اسهال، خارش، بی خوابی، سردرد و عصبانیت است. جنسینگ آمریکایی در برخی افراد، ممکن است باعث ضربان قلب سریع، افزایش یا کاهش فشار خون، حساسیت پستان و خونریزی در زنان شود. عوارض جانبی غیرمتداول گزارش شده شامل سندرم استیونز- جانسون (نوعی بیماری پوستی)، آسیب کبدی و واکنش های آلرژیک شدید است.

     

    • در دوران بارداری از مصرف جنسینگ پرهیز شود.
    • مصرف همزمان جنسینگ آمریکایی با داروهای دیابت ممکن است قند خون را به مقدار زیاد کاهش دهد.
    • اگر شرایطی دارید که با قرار گرفتن در معرض استروژن ممکن است بدتر شود (مانند سرطان های پستان، رحم، تخمدان، اندومتریوز (رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم) یا فیبروئید رحم)، از جنسینگ آمریکایی که حاوی جینسنوزید است، استفاده نکنید.
    •  دوز بالای جنسینگ آمریکایی سبب بی‌خوابی می شود. اگر مشکل خواب دارید، جنسینگ آمریکایی را با احتیاط مصرف کنید.
    • اسکیزوفرنی (یک نوع اختلال روانی): دوز بالای جنسینگ آمریکایی با مشکلات خواب و تحریک در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی مرتبط است. اگر مبتلا به اسکیزوفرنی هستید در مصرف جنسینگ آمریکایی احتیاط کنید.
    • جراحی: جنسینگ آمریکایی ممکن است بر سطح قند خون اثر بگذارد و با داروهای کنترل کننده قند خون در طول جراحی و بعد ار آن تداخل ایجاد کند. حداقل 2 هفته قبل از جراحی از مصرف آن خودداری کنید.
      • جنسینگ آمریکایی اثربخشی وارفارین را کاهش می‌دهد و ممکن است خطر لخته شدن را افزایش دهد.
      • استفاده همزمان جنسینگ با داروهای ضد افسردگی مانند مانند فنلزین (ناردیل) و ترانیل سیپرومین (پارنات)، باعث عوارض جانبی مانند اضطراب، سردرد، بی حوصلگی و بی‌خوابی می شود.
      • استفاده همزمان جنسینگ با داروهای ضد دیابت ، ممکن است قند خون را به میزان زیادی کاهش دهد. برخی از این داروها عبارتند از گلیمپیرید (آماریل)، گلیبوراید، انسولین، پیوگلیتازون (آکتوز)، روسیگلیتازون (آواندیا)، کلرپروپامید (دیابینز)، گلیپیزید (گلوکوترول) و تولبوتامید.

      جنسینگ آمریکایی به طور سنتی به صورت چای به عنوان تونیک (نیروزا) و آفرودیزیاک (داروی مقوی نیروی جنسی) استفاده می شود.  جوشانده ی آن برای تسکین سردرد و مشکلات زنان به کار می رود.بنابر گفته ها ریشه جنسینگ آمریکایی از دیدن کابوس در کودکان و نوزادان جلوگیری می کند و مشکلات نفخ و کولیک را درمان می کند. هندی ها از جنسینگ برای درمان انواع اختلالات از جمله ناراحتی معده و چشم درد استفاده می کنند. بومیان آمریکا از این گیاه  به عنوان یک ضد درد، ضد انعقاد، خلط آور، تقویت کننده هضم، کمک کننده به مشکلات زنان و یک مقوی کلی استفاده می کنند.


پست های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *